Do Rzymu z Bibione wyjechaliśmy o 3 00 w nocy po około 8 godzinach jazdy samochodem dotarliśmy do parkingu ParkSi – Villa Borghese: Viale del Galoppatoio, otwarty  całą dobę. Ilość miejsc parkingowych bagatela 1800, ceny: 1,15 euro/h; 14,45 euro/doba. Stamtąd pieszo z planem miasta po kolei przez miasto od jednego do drugiego miejsca gdzie znajdują się ciekawe miejsca. W Rzymie nie brakuje miejsc ciekawych to każdy wie nie sposób w ciągu jednego dnia zobaczyć wszystko zwiedziliśmy najważniejsze zabytki pozostałe na następną wyprawę. Chcąc zobaczyć wszystkie zabytki to co najmniej tydzień musiałby spędzić w mieści.

Piazza del Popolo

Zaliczany jest do najpiękniejszych i najbardziej charakterystycznych placów świata utworzonych w stylu neoklasycznym. Zaprojektował go na pocz. XIX w. architekt Giuseppe Valadiera w kształcie dwóch półkul ozdobionych grupami marmurowych rzeźb. W centrum placu stoi wysoki na 24 m (wraz z podstawą 36 m) obelisk egipski, najstarszy w Rzymie, przywieziony z Heliopolis w czasach Augusta. Hieroglify sprzed 35 wieków opiewają czyny faraona Ramzesa II.

Zamek Świętego Anioła. Jest to antyczne mauzoleum Hadriana. Budowę monumentalnego grobowca w kształcie ogromnego cylindra o średnicy 64 m, opartego na kwadratowej podstawie, rozpoczął cesarz Hadrian w 135 r., na 3 lata przed swą śmiercią, a dokończył w 139 r. jego następca, Antonin Pius. W grobowcu spoczęły zwłoki imperatorów i członków ich rodzin od Hadriana do Septymiusza Sewera. W 271 r. Aurelian przekształcił mauzoleum w twierdzę i włączył w system budowanych wówczas murów obronnych. Proces zniszczenia zapoczątkował w 410 r. wódz Wizygotów - Alaryk, rabując najcenniejsze dzieła sztuki, a pogłębił król Ostrogotów - Wityges w czasie długiego oblężenia Rzymu w 537 r. Kiedy zabrakło pocisków, obrońcy twierdzy rzucali na głowy najeźdźców marmurowe posągi i ciężkie płyty z płaskorzeźbami. Obecna nazwa wiąże się z legendą z VI w. W 590 r., podczas zarazy dziesiątkującej miasto, papież Grzegorz Wielki ogłosił pokutną procesję z Lateranu na Watykan. Gdy procesja wchodziła na most, nad szczytem twierdzy ukazał się Archanioł Michał w akcie wkładania do pochwy ognistego miecza. Od tego momentu zaraza ustała. Z tej okazji na budowli wzniesiono kościół p.w. Michała Archanioła, a w XVI w. na kościele ustawiono posąg Archanioła (obecny pochodzi z 1573 r.). Bonifacy IX (1389-1404) ufortyfikował grobowiec ponownie, przeznaczając na twierdzę papieską. Aleksander VII kazał połączyć zamek z pałacami watykańskimi podziemnymi przejściami. Zamek pełnił także funkcje więzienia (m.in. dla Giordano Bruna). Obecnie mieści się w nim jedno z najbardziej oryginalnych rzymskich muzeów (Museo Nazionale Castel Sant'Angelo) (poza programem wycieczki). Most św. Anioła (Ponte Sant'Angelo) Jeden z najstarszych i zapewne najpiękniejszy most Rzymu, z trzema przęsłami i 8 barokowymi posągami aniołów z 1667 r. z pracowni Gian Lorenzo Berniniego. W 134 r.n.e. Hadrian zbudował most ze skał zwany "Pons Aelius", od nazwy swego rodu, per collegare centrum Rzymu ze swym mauzoleum, zbudowane po drugiej stronie rzeki. /więcej fotografii/

Plac św. Piotra

Plac przed bazyliką św. Piotra jest najpiękniejszym i największym placem świata. Uformował go w latach 1656-67 Gian Lorenzo Bernini. Składa się on z dwóch części - trapezoidalnej i owalnej, otoczonej czterema rzędami potężnych doryckich kolumn o wysokości 20 m. Plac, objęty półkolistą kolumnadą, ma rozmiary 200 na 240 m, a jego trapezowe wydłużenie do stóp bazyliki ma 100 m długości. Utworzony w ten sposób portyk składa się z 284 kolumn i 88 pilastrów, a na otaczającym go gzymsie ustawiono 140 posągów świętych oraz herby Aleksandra VII - fundatora dzieła.
Pośrodku placu wznosi się granitowy, pokryty hieroglifami obelisk o wysokości 25,5 m (wraz z krzyżem 41 m). Przywieziono go w Egiptu w 37 r. n.e. za panowania Kaliguli i początkowo stał przed cyrkiem Kaliguli i Nerona, a później obok danej bazyliki. W 1586 r. Sykstus V polecił Fontanie ustawić go na obecnym miejscu. /więcej fotografii/

Bazylika św. Piotra

Do przebudowy starej, grożącej zawaleniem bazyliki konstantyńskiej przystąpiono na polecenie papieża Mikołaja V w 1452 r., jednak prace nie przyniosły spodziewanych efektów i 50 lat później Juliusz II (1503-12) zdecydował się na rozebranie starej i zbudowanie zupełnie nowej świątyni. Projekt, oparty na planie krzyża greckiego, opracował Donato Bramante. 17 IV 1506 r. papież położył kamień węgielny i 2500 robotników przystąpiło do wznoszenia pilastrów, które miały podtrzymywać ogromną kopułę. Po śmierci Bramantego w 1514 r. Leon X powołał 3 architektów: Rafaela, Antonio da Sangallo i fra'Giocondo, którzy przygotowali nowy projekt na planie krzyża łacińskiego. Jednak po śmierci Rafaela i fra'Giocondo w 1520 r. nowy dyrektor robót, Baltassare Peruzzi, powrócił do koncepcji Bramantego. W 1536 r. Sangallo zaprojektował wydłużenie nawy centralnej, ale Michał Anioł, który w 1546 r. objął kierownictwo nad budową i z upoważnienia Pawła III powrócił do koncepcji krzyża greckiego. Jego następcy: Vignola (od 1567), Giacomo della Porta (od 1588) realizowali już tylko ten projekt. Ostateczny kształt bazylice nadał Carlo Moderno, kierujący pracami od 1603 r. Na polecenia Pawła V wydłużył trzy ramiona krzyża greckiego, tworząc wielki transept i ogromną trójdzielną nawę poprzedzoną wielkim portykiem oraz wzniósł monumentalną fasadę. Prace murarskie zakończono w 1614 r., a dekoratorskie w 1624 r. 18 XI 1626 r. świątynię konsekrował Urban VIII - 1300 lat po konsekracji dawnej bazyliki.
 

Wymiary świątyni: powierzchnia - 15 160 m2
długość całkowita - 211,5 m
nawa centralna - 186 m długości, 27,5 m szerokości i 44 m wysokości
długość transeptu: 137,5 m
fasada: 114,7 m długości i 45,44 m wysokości
portyk: 71 m długości, 13,5 m szerokości, 20 m wysokości.
Bazylika posiada 44 ołtarze, 20 kaplic, 104 posągi z marmuru, 161 z trawertynu, 40 z brązu i 90 ze stiuku, ponad 800 kolumn.

Piazza Colonna - kolumna Marka Aureliusza

Pośrodku placu stoi kolumna Marka Aureliusza, zw. też Antonina, od pełnego nazwiska cesarza (Marek Aureliusz Antoniusz). Wzniesiona dla uczczenia cesarza i jego żony Faustyny mierzy wraz z bazą 42 m wysokości. Pokrywające je płaskorzeźby przedstawiają zwycięskie wojny z Germanami i Markomanami (171-175).
Wewnątrz znajdują się 203 stopnie krętych schodów. Na samym szczycie, na miejscu dawnego posągu imperatora, od 1590 r. stoi statua św. Pawła

Plac Hiszpański (piazza di Spagna) - Schody Hiszpański

Zbudowali je w stylu rokokowym znani architekci: Alessandro Specchi i Francesco Sanctis w latach 1723-26. Fundatorem tego marmurowego monumentu był ambasador francuski przy Watykanie - Stephane Gauffier. /więcej fotografii/

Kościół Świętej Trójcy (Santa Trinita dei Monti)

Ufundowany został w 1494 r. przez króla Francji, Karola VIII. Prawie z marszu zdobył cały Półwysep Apeniński, a następnie rozchorowawszy się w Neapolu szybko go stracił. W jednonawowym wnętrzu szczególną uwagę zwracają arcydzieła Daniele da Volterra: Wniebowzięcie i Zdjęcie z Krzyża. Przed kościołem stoi nieznanego pochodzenia obelisk z granitu egipskiego pokryty hieroglifami. Oprócz Schodów Hiszpańskich w rejon świątyni można się dostać także windą.

Ołtarz Ojczyzny (Vittoriano)
Uważany jest za największy współczesny monument w Europie. Zbudowany został w latach 1885-1911 według projektu G. Sacconi dla uczczenia 50. rocznicy powstania Królestwa Włoch. Ma przypominać zjednoczenie kraju i jednocześnie stanowić symbol Ojczyzny. Znajdują się tu także prochy Nieznanego Żołnierza. Nad całością dominuje gigantyczny posąg pierwszego króla zjednoczonych Włoch - Wiktora Emanuela II Sabaudzkiego.
Ołtarz Ojczyzny oddano społeczności w 1925 r.

Kapitol (Campidoglio)
Jest to najmniejsze, ale najważniejsze z siedmiu wzgórz, na których rozsiadł się starożytny Rzym, najdawniejsze centrum religijnie i polityczne. Centralną część wzgórza zajmuje plac Kapitoliński (piazza del Campidoglio).
W latach 1546-50, na polecenie Pawła III, Michał Anioł stworzył tu zespół architektoniczny należący do najpiękniejszych na świecie. Po południowej stronie placu znajduje się Pałac Senatorów - dawniej siedziba senatu a dziś władz miejskich, po bokach - Muzeum Kapitolińskie (zał. 1471) i Pałac Konserwatorów (także muzeum). W centrum placu na polecenie Michała Anioła ustawiono w 1538 r. przeniesiony tu z Lateranu pomnik Marka Aureliusza (jedyny istniejący obecnie konny posąg z czasów imperium rzymskiego). Pomiędzy marmurowymi posągami Dioskurów prowadzą na plac d'Aracoeli dwie rampy schodów, zw. Cordonata. U podnóża schodów stoją dwa wodotryski ozdobione lwami egipskimi z bazaltu. /więcej fotografii/

Forum Romanum
Rozciąga się w rozległej dolinie otoczonej wzgórzami Palatynu, Kapitolu i Eskwilinu. Wraz z rozwojem Rzymu, forum przybierało charakter centrum życia publicznego, religijnego, politycznego i sądowego. Po upadku imperium Forum Romanum było wielokrotnie niszczone przez najazdy miłośników starożytności, którzy wywozili stąd zabytki. Zabierano też materiał do budowy nowych domów, pałaców, kościołów, przysypując gruzami wiele arcydzieł sztuki antycznej. Przy wejściu od strony Koloseum mijamy najpierw ruiny świątyni Wenery i Romy, wzniesionej przez Hadriana ok. 121 r. n.e. W murach tej świątyni w IX w. wybudowano kościół Santa Maria Nova. W XVII w. w ołtarzu kościoła złożono relikwie św. Franciszki i odtąd nosi nazwę Santa Francesca Romana. Barokowa fasada wzniesiona została w 1616 r., natomiast kwadratowa wieża pochodzi z XII w. Do kościoła przylega klasztor - obecnie muzeum Antiquarium Forense.
Po wejściu na teren Forum mijamy widoczne pod zboczem Palatynu pozostałości po spichrzach Agrypy i dochodzimy do Łuku Tytusa . Wzniesiono go w 81 r. dla upamiętnienia zwycięstw Wespazjana i jego syna Tytusa w wojnie przeciwko Żydom, kiedy to w 70 r. zniszczono Jerozolimę.
Za łukiem wkraczamy na via Sacra (Świętą Drogę), nazwaną tak z powodu procesji kapłanów podczas uroczystości religijnych i triumfalnych pochodów zwycięskich wodzów. Mijając ruiny bazyliki Maksencjusza dochodzimy do kościoła San Lorenzo in Miranda (św. Wawrzyńca), utworzonego w IX w. z antycznej świątyni Antonina i Faustyny. Świątynię wybudował cesarz Antoniusz Pius w 141 r. dla uczczenia swej zmarłej żony Faustyny.Tuż za głównym wejściem na Forum ciągną się resztki bazyliki Emilia, zbudowanej w 179 r. p.n.e. Obok niej znajduje się Kuria - antyczna siedziba Senatu Rzymskiego. Ufundowana przez króla Tullusa Hastiliusa w 670 r. p.n.e. była wielokrotnie przebudowywana, aż wreszcie w 638 r. utworzono z niej kościół św. Hadriana. W 1937 r. zlikwidowano kościół, przywracając Kurii jej pierwotny wygląd stóp Kapitolu stoi Łuk Septymiusza Sewera, wzniesiony w 203 r. dla upamiętnienia 10 rocznicy panowania Septymiusza Sewera i jego zwycięstw nad Partami i Arabami. Łuk liczy 25 m wysokości i 23 m szerokości. /więcej fotografii/

Koloseum
Był to słynny amfiteatr Flawiusza, zbudowany w latach 72-80 z woli cesarza Wespazjana. Ta eliptyczna budowla ma obwód 620 m, wysokość 52 m, a długość osi wynosi 188 i 156 m. Zbudowana jest z tufu, cegieł i trawertynu. Składa się z trzech kondygnacji arkadowych, zwieńczonych czwartą z muru ciągłego. 80 arkad parteru służyło jako wejścia do gmachu. Każda kondygnacja arkad, oddzielonych od siebie półkolumnami, zbudowana jest w innym porządku architektonicznym. Pod areną (78x46 m) mieściły się podziemia dla dzikich zwierząt. Koloseum posiadało 50 tys. miejsc siedzących i ok. 20 tys. stojących. W poł. XIV w. wskutek trzęsienia ziemi runęła cała zachodnia część amfiteatru, co dało początek rujnowaniu budowli i czerpania z niej materiału na liczne pałace. Dopiero Benedykt XIV (1740-55) ogłosił Koloseum miejscem uświęconym krwią męczenników, czym uchronił go od dalszej dewastacji.