Filtry i do czego służą Filtry barwne, biorąc ogólnie, służą do poprawienia wartości tonalnej rozmaitych barw. Z szeregu istniejących emulsji (ślepa ortochromatyczna, panchromatyczna, ortopanchromatyczna) jedynie ta ostatnia osiąga ideał prawdziwości tonalnej, czyli odtwarza na odbitce czarno-białej kolory w takim nasyceniu, w jakim widzi je oko ludzkie. Jeżeli natomiast fotografując inną emulsją pragniemy także zachować prawdziwość tonalną, uciekamy się do pomocy filtrów. I nie tylko wtedy. Piśmiennictwo niemieckie np. przeceni znaczenie prawdziwości tonalnej. Często bardzo ciekawe i przyjemne efekty dać może zdjęcie zupełnie fałszywe tonalnie. Choćby np. zdjęcie, jakie uzyskamy, fotografując z czerwonym filtrem: niebo czarne jak smoła, na nim oślepiające białe obłoki, zieleń również zupełnie jasna, czerwień ciemna. Przecież fałszywe - a piękne! Używamy zatem filtrów wtedy, gdy chcemy zmienić układ tonalny zdjęcia. NA JAKIEJ ZASADZIE DZIAŁAJĄ Powyższe koło przedstawia nam rozłożenie barw dopełniających. Barwy dopełniające leżą mianowicie naprzeciw siebie: czerwony będzie kolorem dopełniającym do zielonego, pomarańczowy - do niebieskiego, ale i odwrotnie: zielony do czerwonego. Jeśli na obiektyw aparatu założymy filtr (barwną szybkę) danego koloru, to nie wpuści on nam do aparatu promieni koloru dopełniającego, przepuszczając natomiast dużo własnych. Weźmy np. filtr żółty. Odnajdujemy, w kole barwę żółtą i stwierdzamy, że naprzeciw leżą fioletowa oraz niebieska. Oznacza to, że to one właśnie zostaną stłumione, czyli nie dopuszczone do błony, nie zaczernią tak mocno emulsji i wyjdą ciemniej na odbitce. Za to żółta wyjdzie jasno. W rezultacie niebieskie niebo wyjdzie ciemniej i ujawnią się na nim przyjemne, białe chmurki. Inny przykład: fotografujemy dziewczynę z piegami. Nakładamy filtr żółty, rozjaśniający barwę żółtą i na odbitce piegi znikają. Filtry zatrzymują część światła, które nie może dostać się do środka aparatu, przeto zdjęcie z filtrem musi być dłużej naświetlane. Innymi słowy: użycie filtru przedłuża czas naświetlania. Ale bardzo niejednakowo. Gdy np. filtr jasnożółty ma mnożnik 1 (czyli wcale nie wpływa na naświetlanie; tak z nim, jak i bez niego), to już taki np. jasnoczerwony ma mnożnik 4-8. Częściej używane filtry wyrabiane są w kilku stopniach jasności tej samej barwy, np. żółty 0 (najjaśniejszy), żółty 1 i żółty 2 (najciemniejszy). |
|